نوار نقاله فلزی چیست و چه ویژگیهایی دارد؟
استفاده از نوار نقاله فلزی، در صنایع مختلف امکانپذیر است. نوار نقاله فلزی، سیستمی جهت انتقال مواد است که از صفحاتی بهعنوان سطح حمل و نقل و جابجایی مواد استفاده میکند. این نوار نقاله، در محیطهای صنعتی بزرگ که نیاز به جابجایی مواد سنگین وجود دارد، بهکار میرود.
از ویژگیهای نوار نقاله فلزی میتوان به استحکام بالا، دوام آن در برابر خوردگی، قابلیت استفاده در شرایط سخت و انتقال مواد حجیم، اشاره کرد. همچنین، میتوان جهت انعطاف پذیری بیشتر دستگاه، شیب و سرعت آن را تنظیم کرد. نوار نقاله فلزی، انواع متفاوتی دارد که عبارتند از:
- نوار نقاله فلزی مشبک: این نوع نوار نقاله به دلیل ساختار مشبکی که دارد، باعث راحتی جابجایی هوا و تهویه شده و نیازی به خنک شدن ندارد.
- نوار نقاله فلزی تسمهای: این نوع نوار نقاله، از تسمهای فلزی بهعنوان سطح جابجایی و حمل مواد استفاده میکند. نوار نقاله تسمهای دارای استحکام و مقاومت بالا در برابر حرارت و مواد شیمیایی است.
- نوار نقاله فلزی زنجیری: این نوع از نوار نقاله فلزی، بهجای تسمه، از زنجیرهای فلزی بههم پیوسته برای انتقال مواد استفاده میکند. نوار نقاله فلزی زنجیری، بهدلیل استحکام بالا، قابلیت حمل مواد در فواصل طولانی را دارا میباشد.
چرا استفاده از نوار نقاله فلزی در صنایع غذایی اهمیت دارد؟
استفاده از نوار نقاله فلزی در صنایع غذایی و همچنین دارویی، اهمیت ویژهای دارد. به دلیل اهمیت بهداشت در این صنایع، این نوع نوار نقاله را میتوان، به دلیل قابلیت شستشوی راحت و ضدعفونی شدن، در این صنعت بهکار برد. همچنین، نوار نقاله فلزی، مقاومت بالایی در برابر دماهای بسیار داشته و ازاینرو، میتوان از آن برای جابجایی مواد غذایی گرم و پخته، استفاده کرد. بهعلاوه، نوار نقاله فلزی دارای سطحی صاف و صیقلی است. این ویژگی، آن را قابل شستشو میسازد. این امر موجب عدم تجمع آلودگی و میکروبها در محیط صنایع غذایی میشود. از طرفی دیگر، استحکام بالای نوار نقاله فلزی در برابر خوردگی، استفاده از آن را در شرایط سخت کاری، برای طولانی مدت، ممکن میسازد.

استفاده از نوار نقاله فلزی در صنایع غذایی
مزایای بهداشتی استفاده از نوار نقاله فلزی در حمل مواد خوراکی
استفاده از نوار نقاله فلزی در حمل و نقل مواد غذایی دارای مزایایی است.
- قابلیت شستشو و ضدعفونی: سطح فلزی در نوار نقاله، به راحتی شسته و ضدعفونی میشود. این امر موجب کاهش آلودگی میشود.
- ضد باکتری بودن: استفاده از نوار نقاله فلزی در حمل مواد خوراکی، به دلیل مقاومت این نوع نوار در برابر باکتری، بسیار مهم است.
- عدم جذب رطوبت: از آنجا که فلز هیچ رطوبتی جذب نمیکند، لذا نوار نقاله فلزی، محیطی برای رشد و تکثیر باکتری و کپکزدگی، ایجاد نمیکند.
- افزایش بهرهوری و کاهش ضایعات: استفاده از نوار نقاله فلزی باعث انتقال صحیح و دقیق مواد و محصولات غذایی شده و همین امر باعث افزایش بهرهوری و کاهش اتلاف مواد میشود.
نقش نوار نقاله فلزی در حفظ کیفیت مواد غذایی در طول فرآیند تولید
نوار نقاله صنایع غذایی در حفظ کیفیت مواد غذایی و ارتباطش با سلامت محصول نهایی، نقش دارد. به طوری که شستشو و نگهداری صحیح آن موجب افزایش کیفیت و ایمنی مواد غذایی، میشود. HACCP (سیستم ارزیابی و کنترل خطرات در فرایند تولید مواد غذایی) نکاتی را در رابطه با استفاده از نوار نقاله فلزی عنوان میدارد.
- شناسایی CCP (نقطه کنترل بحرانی): شناسایی نقاطی در نوار نقاله فلزی که امکان جدا شدن قطعات فلزی و آلودگی وجود دارد.
- تعیین حد بحرانی: هر CCP باید دارای حد مشخصی از حداکثر اندازه مجاز قطعات فلزی یا میزان زنگزدگی مجاز، باشد.
- نظارت و پایش حد بحرانی: حدود بحرانی باید مرتبا مورد نظارت (مانند بررسی دورهای، آزمایش فیزیکی و شیمیایی) قرار گیرند.
- عملیات اصلاحی: استفاده از نوار نقاله فلزی در صورتی مجاز است که اگر مشکلی در حد بحرانی مشاهده شد، بهسرعت عملیات اصلاحی انجام شود. در این صورت سلامت محصول، تضمین خواهد شد.

استفاده از نوار نقاله فلزی در خطوط بستهبندی
مقایسه نوار نقاله فلزی با انواع پلاستیکی و پارچهای در صنایع بهداشتی
استفاده از نوار نقاله فلزی در صنایع بهداشتی، در مقایسه با انواع پلاستیکی و پارچهای آن، ارجحیت دارد. نوع پارچهای نوار نقاله، میکروب را جذب کرده و محلی برای رشد باکتری میباشد. همچنین، نوار نقاله پلاستیکی، در برابر بعضی از مواد شیمیایی فاقد مقاومت است. اما نوار نقاله فلزی مقاومت بالایی دارد. ضد زنگ بوده و قابل شستشو و ضدعفونی نیز میباشد.
کاربردهای رایج نوار نقاله فلزی در کارخانههای مواد خوراکی و دارویی
کاربردهای رایج نوار نقاله فلزی در صنایع دارویی و غذایی، به شرح زیر هستند.
- انتقال مواد اولیه و محصولات نیمه آماده: نوار نقاله فلزی قابلیت انتقال مواد اولیه مانند گوشت و سبزیجات را به محل تولید دارد. همچنین، محصولاتی را که نیمه آماده هستند، از دستگاهی به دستگاه دیگر منتقل میکند.
- انتقال محصولات نهایی به خط بستهبندی: نوار نقاله فلزی در انتقال مواد آماده از بخش تولید به بخش بستهبندی، استفاده میشود.
- شستشو: انتقال میوه و سبزیجات، جهت شستشو با استفاده از نوار نقاله فلزی، انجام میشود.
- انتقال حرارتی: در فرایندهایی مانند پخت یا خنک کردن که انتقال حرارتی لازم باشد، از نوار نقاله فلزی برای جابجایی محصولات، استفاده میشود.

استفاده از نوار نقاله در صنعت
نکاتی در مورد نگهداری و شستوشوی نوار نقاله فلزی برای استفاده طولانیمدت
نگهداری و شستوشوی نوار نقاله فلزی برای استفادهی طولانی مدت، شامل اقدامات زیر میباشد.
تمیز کردن منظم
نوار نقاله فلزی، باید به طور منظم تمیز شود. برای اینکار، ابتدا مواد اضافی و گرد و غبار نوار نقاله را باید پاک کرد. سپس، از شویندهای مناسب و آب ولرم برای شستشوی نوار، استفاده میشود. برای تمیز کردن نوار نقاله از شیوههای مکانیکی (استفاده از برس، اسکراپر یا …)، روش شستشو با آب با فشار مناسب (همراه با شوینده) یا روشهای ترکیبی (مکانیکی و آب) استفاده میشود.
محافظت در مقابل آسیبهای محیط
نوار نقاله فلزی باید در محیطی خشک و عاری از رطوبت نگهداری شود و در صورت نگهداری آن در فضای باز، باید روی آن را با پوششی ضد آب پوشاند. همچنین، تابش مستقیم نور خورشید باعث فرسودگی نوار میشود. باید توجه داشت که نوار نقاله فلزی را نباید نزدیک ترانسفورماتورهای بزرگ یا خطوط فشار قوی، نگهداری کرد.
نگهداری در شرایط مناسب
نوار نقاله فلزی باید در دمایی حدود ۲۵ درجه سانتیگراد نگهداری شود. در صورت نگهداری نوار در دمای زیر صفر، باید قبل از استفاده آن را در محیط قرار داده تا به دمای معمول رسیده و انعطاف پذیری آن بازگردد. نوار نقاله نباید در کنار مواد شیمیایی، روغن و بنزین نگهداری شود.
بازرسی دورهای نوار نقاله فلزی
در صورت بازرسی دورهای نوار نقاله، میتوان از آسیبها و خرابیهای موجود آگاه شد و به سرعت آن را تعمیر کرد. همچنین، در صورت لزوم، میتوان برخی از قطعات خراب را تعویض کرد.
چگونه بهترین نوار نقاله فلزی مناسب صنایع غذایی را انتخاب کنیم؟
انتخاب نوار نقاله جهت استفاده در صنایع غذایی، باید با توجه به مواردی مانند نوع محصول، شرایط بهداشتی، ظرفیت بار و استحکام دستگاه، انجام شود. نکته حائز اهمیت در انتخاب و خرید نوار نقاله فلزی، نوع کارایی آن بر اساس نیاز کارخانه یا واحد تولیدی مورد نظر، میباشد. به طوری که، نوار نقاله باید در کاربردهایی مانند انتقال مواد بزرگ و حجیم، توانایی کافی داشته باشد. همچنین، شکل ماده (جامد، مایع یا پودر) نیز در نوع نوار نقاله مهم است. بهعلاوه، بررسی طول، عرض و زاویه نوار نیز حائز اهمیت است. بهعلاوه، برای انتخاب بهترین نوار نقاله فلزی، توجه به نوع موتور و سرعت نوار نقاله نیز بسیار مهم میباشد.
انتخاب و استفاده از نوار نقاله فلزی در کارخانههای بزرگ
سخن پایانی
برای انتخاب و خرید نوار نقاله فلزی، باید توجه داشت که عمر مفید دستگاه بسته به مواد سازنده و نوع طراحی نوار میباشد. هزینهی کل و تمامشدهی نوار نقاله فلزی، شامل هزینهی خرید اولیه، نصب و هزینههای جانبی (مانند هزینهی حملونقل، بیمه و …) میباشد. همچنین، کاربر در استفاده از نوار نقاله فلزی، متحمل هزینههای نگهداری شامل هزینه تعمیر، تعویض قطعات یا سرویس دورهای نیز است. در کل، استفاده از نوار نقاله فلزی در صنایع غذایی، دارویی، خودروسازی و در مراکز توزیع و انبارها بسیار کاربرد دارد.